1. PROJE
Üçüncü Ulusal Antarktika Bilim Seferi kapsamında “Genomik Analizler ile Herbisitleri (Dalapon ve Bromoksinil) Parçalayabilen Psikrofil ve Psychrotolerant Mikroorganizma Çalışmaları” isimli proje Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarımsal Biyoteknoloji Laboratuvarı ve (Bitki Koruma) Bakteriyoloji Laboratuvarı ile Amasya Üniversitesi Merkezi Araştırma Laboratuvarı olmak üzere, iki farklı araştırma laboratuvarında yürütülmüştür.
Projenin yürütücülüğünü Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz KAYA üstlenirken, proje araştırmacıları ise; Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bolümü’nden Doç. Dr. Hasan Murat AKSOY ve Amasya Üniversitesi, Merkezi Araştırma Laboratuvarı’ndan Dr. Sevgi MARAKLI olmuştur.
Yaklaşık bir yıl süren çalışmaların örnekleri Antarktika Kıtası’ndan Prof. Dr. Ersan Başar tarafından toplanmıştır. Proje kapsamında iki farklı yeni bakteri ırkı keşfedilmiştir. Bakteri ırklarına; 3. Ulusal Antarktika Bilim Seferi lideri olan Doç. Dr. Burcu ÖZSOY’a ithafen “Psychrobacter sp. strain TaeBurcu001” ve “Psychrobacter sp. strain TaeBurcu002” isimleri verilmiştir.
Projenin diğer sonuçları aşağıdaki gibidir;
• Türkiye’de ilk defa kutup konusu ile ilgili Tarımsal Biyoteknoloji Anabilim Dalında “Antarktika Kaynaklı Örneklerden Dalapon Herbisitini Parçalayan Bakterilerin İzolasyonu, Karakterizasyonu ve Tanısı” isimli yüksek lisans tezi Süleyman Faruk Kırkıncı tarafından başarıyla bitirilmiştir.
• Proje sonuçları bir ulusal ve bir uluslararası çalıştay ve konferansta sözlü bildiri olarak sunulmuştur. Projeden elde edilen çıktılar SCI/SCI-exp indeksli dergilere yayınlatmak üzere gönderilmiştir ve şu anda değerlendirme süreçleri devam etmektedir.
2. PROJE
2019 yılında gerçekleştirilen Ulusal Arktik Bilim Seferi kapsamında “Arktik’teki Ekstremofillerden Dehalojenaz Üreten Bakterilerin Taraması” isimli proje Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarımsal Biyoteknoloji Laboratuvarı ve Fitopatoloji Laboratuvarı ile Amasya Üniversitesi Merkezi Araştırma Laboratuvarı olmak üzere, iki farklı araştırma laboratuvarında yürütülmüştür.
Projenin yürütücüsü Doç. Dr. Sevgi MARAKLI, araştırmacıları ise Doç. Dr. Hasan Murat AKSOY ve Dr. Öğr Üyesi Yılmaz KAYA’dır.
Bu proje kapsamında yeni bir bakteri ırkı keşfedildi. Birinci Ulusal Arktik Bilim Seferi’ne ve sefer lideri Doç. Dr. Burcu ÖZSOY’a atfen “Psychrobacter sp. strain TaseBurcu001” ismi verildi.
Projenin moleküler ve genetik çalışmaları devam etmektedir.
Ne Keşfedildi, Neye Fayda Sağlar
Antarktika’da bulunan Galindez adasından gelen örnekler ve Arktik, Svalbard Adasından gelen örnekler üzerinde çeşitli biyokimyasal ve genetik analizler yapılmıştır.
Elde edilen bakteriler ilk defa “Psychrobacter sp. strain TaeBurcu001” ve “Psychrobacter sp. strain TaseBurcu001” isimleriyle gen bankasına kazandırılmıştır.
Elde edilen bakterilerin; tarımda kullanılan ve yan etkileri olan bazı herbisitlerin zararlı etkilerini yok ettiği ispatlanmıştır. Bu bakterilerin, tarımsal biyoteknoloji ve özellikle sürdürülebilir tarım alanında kullanılabilme potansiyelleri vardır. Bunun yanı sıra, bu bakterilerin çevresel biyoteknoloji alanında kullanılabilme potansiyelleri da araştırılmaktadır.
Devam Eden Çalışmalar
Elde edilen örnekler üzerine çalışmalar Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bakteriyoloji laboratuvarlarında devam etmekte, hâlihazırda bir yüksek lisans tezi başarıyla tamamlanmış olup, birçok lisansüstü öğrencileri için de tez konusu olmaya devam etmektedir.
Elde edilen örnekler Yıldız Teknik Üniversitesi Biyomühendislik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Didem Özçimen ile de paylaşılarak ortak faydaların arttırılması hedeflenmiştir.
Profesör Özçimen, Antarktik ve Arktik örnekleri üzerinde algal biyoteknoloji alanında çalışmalar sürdürmektedir.
“Psychrobacter sp. strain TaeBurcu001” ve “Psychrobacter sp. strain TaseBurcu001” isimli iki bakteri ile ilgili biyoinformatik ve genomik çalışmaları devam etmektedir.
